Η ψήφιση του ν. 5140/2024 «Νέο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και συμπληρωματικές διατάξεις» (ΦΕΚ 154/Α’/30.09.2024) είναι το επιστέγασμα μιας πολυετούς προσπάθειας μιας ομάδας νομικών, οικονομολόγων και ειδικών συμβούλων, στην οποία συνέβαλε σημαντικά η MICHAILOPOULOS & ASSOCIATES.
Από τον Σεπτέμβριο του 2021, οι δικηγόροι της MICHAILOPOULOS & ASSOCIATES, υπό τον συντονισμό της εταίρου Έφης Πουρναρά, εργάστηκαν συστηματικά για την εκπόνηση ενός συνεκτικού νομοθετικού πλαισίου, στο πλαίσιο του έργου «Εκσυγχρονισμός του νομικού πλαισίου του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων», που πραγματοποιήθηκε μέσω χρηματοδότησης της DG REFORM σε συνεργασία με την Ernst and Young και το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου.
Ο αναπτυξιακός προγραμματισμός της Χώρας διεπόταν μέχρι πρότινος, εν πολλοίς, από έναν νόμο που είχε ψηφιστεί το 1952 (ν. 2212/1952), ο οποίος και πλαισιωνόταν από πληθώρα διατάξεων εγκατασπαρμένων σε διάφορα νομοθετήματα, κανονιστικές πράξεις και εγκυκλίους. Η ρυθμιστική αυτή πλημμυρίδα έθετε σοβαρά εμπόδια στην λειτουργία του σημαντικότερου αναπτυξιακού εργαλείου της χώρας, μέσω του οποίου χρηματοδοτούνται αναπτυξιακά έργα που συμβάλλουν στην αύξηση του ιδιωτικού και δημόσιου κεφαλαίου της οικονομίας.
Με την ψήφο του ν. 5140/2024 ρυθμίζονται με ενιαίο και συνεκτικό τρόπο οι λειτουργίες του νέου αναπτυξιακού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Ο νέος νόμος περιλαμβάνει:
- Θεσπίζεται Άξονας Μακροχρόνιων Δεσμεύσεων σε ορίζοντα 20ετίας για τα
έργα των οποίων το κόστος ολοκλήρωσης εκτείνεται σε χρόνο πέραν της
εκάστοτε προγραμματικής περιόδου, προκειμένου να γίνεται πιο
αποτελεσματικά η παρακολούθηση των έργων. - Συστήνεται Μητρώο Καταγραφής και Παρακολούθησης Δαπανών
Συντήρησης και Λειτουργίας Έργων ΠΔΕ με ορίζοντα 10ετίας . - Δημιουργείται διακριτός λογαριασμός για τη χρηματοδότηση έργων πρόληψης
και αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών, την εκτέλεση και την
παρακολούθηση των σχετικών πληρωμών. - Δημιουργείται νέος μηχανισμός παρακολούθησης και διαχείρισης των έργων,
που δεν περιλαμβάνονται σε Προγράμματα (Λοιπά Έργα) απλουστεύοντας τη
διαδικασία ένταξης των έργων αυτών στο ΠΔΕ. - Εισάγεται η υποχρέωση των φορέων χρηματοδότησης να εκτιμήσουν τις
δαπάνες τους και να ενημερώσουν σχετικά ως προς το ΠΔΕ μία φορά
ετησίως (Σεπτέμβριος) κατά το στάδιο προετοιμασίας κατάρτισης του
Κρατικού Προϋπολογισμού του επόμενου έτους συνδυαστικά με το
Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής. - Προβλέπεται ρύθμιση περί αυτόματης επανεγγραφής των ήδη ενταγμένων
έργων στο ΠΔΕ του επόμενου έτους χωρίς προηγούμενη πρόσθετη
διαδικασία. - Ενοποιούνται δύο διαδικαστικά βήματα, αυτά της χρηματοδότησης και της
κατανομής για την ταχύτερη υλοποίηση του ετήσιου προγράμματος δημοσίων
επενδύσεων. - Εξορθολογίζεται η διαδικασία της υπερδέσμευσης των πιστώσεων καθώς
προβλέπεται μεγαλύτερο ποσοστό απορρόφησης των ετήσιων πιστώσεων
από τους φορείς χρηματοδότησης, από 60% σε 70%, και την «επιβράβευση»
των φορέων χρηματοδότησης εφόσον παρουσιάσουν ικανοποιητική
απορρόφηση ποσοστού 70%.
Το έργο του εκσυγχρονισμού της νομοθεσίας του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά έργων αναμόρφωσης και εκσυγχρονισμού της νομοθεσίας που έχουν ανατεθεί στην δικηγορική μας εταιρεία, όπως η νομοθετική κωδικοποίηση της νομοθεσίας των ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού, ο εκσυγχρονισμός του Αλιευτικού Κώδικα, η διοικητική κωδικοποίηση της ασφαλιστικής νομοθεσίας και η εκπόνηση του νομοθετικού πλαισίου για την «Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση».
